Dünya’da hiç görmediğiniz, belki de hiç bilmediğiniz bir sürü bitki vardır. Bazılarının da meyveleri vardır. Belki Türkiye’de de vardır görmedikleriniz, duymadıklarınız. Bunca yıl hiç mutfağınıza konuk olmamış bitkiler yok mudur? Vardır muhakkak. Bugün onlardan birinden söz etmek istiyorum. Türkiye’nin doğusunda yetişip bir türlü batısında tutunamayan bir bitki. Doğudaki dağlardan karların kalkmasıyla açığa çıkıyor. Her gün sofranızda bulunamasa da bir kere de olsa mutfağınıza girmeyi hak edecek kadar faydalıdır bu bitki. Adı da ışgın… Ya da uşkun, ya da ışkın, ya da siz ne derseniz. Ama halk arasında türlü isimleri var. Işgın, uşgun,ribes,kürt muzu, yayla muzu… İsim konusu biraz karışık anlayacağınız. Faydaları ise çok net. Takip edenler görmüştür. Ünlü İngiliz şef Jamie Oliver, programlarında sık sık kullanmıştır. Gelin şu ismini bir türlü kararlaştıramadığımız bitkiyi biraz tanıyalım.
Bu bitki, mayıs-haziran gibi sarımsı beyaz bir çiçek açar. 40 ile 150 cm arasında geniş bir boy skalasına sahiptir. Çok yıllık ve otsu bir bitki türüdür. Kuzukulağıgiller familyasından bir raventtir. Aynı zamanda Türkiye’de yetişen tek ravent türüdür. Ortadoğu ülkelerinde yetişir ve eski Mezopotamya bölgesinde iyi bilinir. Dağlarda yetişmesine rağmen şehirde yaşayanlar dört gözle bekler çıkmasını. Halk arasında arı sokmalarında ve sinek ısırıklarında kaşıntıyı önlemek için yara bölgesine sürülürmüş. Hastalıklardan hatta kanserden bile korunmak için kullanılırmış. Beslenme açısından değerlendirdiğimizde ise C vitamini açısından zengin olduğunu, B1, B2 ve K vitaminlerini barındırdığını görürüz. Az da olsa A ve E vitaminlerini içerir. Özellikle İran ve İsrail’de HIV ve kanser hastalarına önerilir. İran’da yer alan 64 tıbbi bitki arasında da yerini almıştır. Işkının içerdiği antimikrobiyal ögeler bakteri ve mantar oluşumunu çeşitli derecelerde etkiler. Şeker ve tansiyon düzeyi üzerinde etkilidir. Tüketilmesi mideyi de rahatlatır. Hücre yenilenmesinde ve gelişmesinde etkili olduğu için lösemi ve kanser gibi ciddi rahatsızlıklarda kullanılır. Kimyasal içeriğinden dolayı bir nevi ilaç olarak tüketilir. Tanen bakımından zengindir ve ishal önleyici olarak da kullanılır. Işkın soyulup çiğ olarak da tüketilebildiği gibi salatalara ve çorbalara da katılabilir. Yalnız dikkat, böbrek ve karaciğer yetmezliği olan hastaların tüketimi mutlaka bir uzman denetimi altında olmalıdır.