Almanya’ya diye başlayan Beslendik gezisi, son dakika sayılabilecek bir gelişme ile Danimarka’ya evrildi. Bu, aslında Danimarka mutfağını yakından görmek ve deneyimlemek için büyük bir şanstı. Almanya’da bir süre vakit geçirdikten sonra, Berlin’den başlayıp Hamburg’tan geçerek Kuzey Baltık Denizi’ne ulaştık. Denizi de büyük bir feribotla geçtikten sonra nihayet Beslendik Danimarka topraklarındaydı. “Beslendik Geziyor” serisinin ikinci yazısının konusu Danimarka mutfağı. Bakalım Danimarkalı arkadaşlarımız nasıl besleniyor?

Öncelikle et üzerine kurulu Almanya mutfağının aksine Danimarka mutfağının “hamur” üzerine kurulduğunu söylemeliyim. Yerine göre hamurun çıtır olması için çokça yağ kullanıldığını ve hamur işlerinin tuzlu sınıfından tatlı sınıfına geçişi sağlandığı için hemen hemen her hamur işinin bol miktarda şeker içerdiğini de belirtmesem olmaz. Durum böyle olunca bir diyetisyen olarak Danimarka mutfağını tadımlayabilme şansım pek olmadı. Ancak tadımlayamamak araştırmam için tabi ki bir engel oluşturmadı. İşte karşınızda geleneksel Danimarka mutfağından inciler;

1) Wienerbrød

Dünyada Danimarka çöreği olarak bilinen bu hamur işi, Danimarka mutfağı denilince ilk akla gelenlerden. Beyaz un, süt, yumurta, şeker, tercihe göre tarçın ya da kakule gibi hafif kekremsi bir baharat ve tuzsuz tereyağı ile yapılıyor. Tatlı bir çörek olduğu için içine reçel, marmelat ya da çikolata konulabiliyor. Nispeten daha az tatlı(!) olan çikolatalı ve tarçınlı olan benim tek tattığım Danimarkalı hamur işi. Hatta Beslendik’in instagram sayfasında paylaştığım çörekli fotoğrafa da şuraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.  Tıklamışken de takip edersiniz, değil mi?

2) Smørrebrød

Günün her saati tüketilebilen tipik açık sandviç şeklindeki bir atıştırmalık kendisi. Bizim “ekmek üstü” diye tabir ettiğimiz türden. Koyu kahverengi bir dilim ekmeğin üzerine çeşitli malzemelerin konulması ile hazırlanıyor ama genellikle az bir sosla birlikte istenilen balık veya etin üstüne istenilen sebze ve meyvelerin eklenmesi ile yapılıyor. Her restoranda bulabileceğiniz gibi kendiniz de rahatlıkla hazırlayabilirsiniz. Gördüğünüz üzere hızlı hazırlanıyor ve belli bir tarifi yok ekmek dışında. Ama geleneksel…

3) Flæskesteg

Her yıl takriben 28 milyon domuz yetiştiriliyor Danimarka domuz çiftliklerinde. O yüzden tahmin edebileceğiniz üzere et denilen şey genelde domuz eti. Bu yemeğimiz ise gelenekselleşmiş özel bir domuz yemeği. Yemek aslında fırında kızartılmış domuzdan başka bir şey değil. Özel olması da yılbaşı akşamları yapılmasından, dışının tuzlu ve çıtır olmasından ve kurutulmuş defne yapraklarının verdiği güzel kokudan kaynaklanıyor. Her yılbaşı sofrasında bulabileceğiniz gibi marketlerde sandviç şeklinde de satılıyor.

4) Leverpostej

Yine bir domuz değerlendirme yemeği. Anlamı ciğer ezmesi. Vejeteryan olmayan Danimarkalıların smørrebrød için en çok tercih ettiği sos. Domuz ciğerinin soğan, tereyağı, süt, yumurta ve baharatlar ile karıştırılması ile elde ediliyor. Ekmek üzerinde hem sıcak hem soğuk olarak servis edilebiliyor. Tipik bir yılbaşı yemeğidir. 19. yüzyılda leverposteji çok pahalı olduğu için sadece zenginler tüketebiliyordu, oysa şimdilerde marketlerde uygun fiyata leverpostej bulabilirsiniz.

Bunlar yıllarca üretile-tüketile yıllar içinde gelenekselleşmiş Danimarka lezzetleri. Ama tabi ki artık her yerde her şeye ulaşma imkanımız olduğundan Danimarka’da çokça Türk, Asya ve Arap mutfağına ait restoranlar bulmanız mümkün.

Kaynağım:

1) https://theculturetrip.com/europe/denmark/articles/an-introduction-to-danish-cuisine-in-9-dishes/#