Beslenme konusunda çok fazla doğru bilinen yanlış var. Bu yanlışlar genelde kulaktan kulağa aktarılırken büyür ve insanı olmadığı bir insan gibi düşündürüp kararlar aldırır. Siz de muhakkak denk gelmişsinizdir “benim ninem ne kolesterol bilirdi ne şeker, kendi yetiştirdi kendi yedi, 103’ünde rahmetli oldu. Şimdi bu kadını dinlemeyip diyetisyene mi gidecem. Hem de parayla…” gibi muhabbetlere. Herkesin bir kendini rahatlatma yolu vardır hayatta. Beslenme bunların başında gelse de, ” bak benim abim 40 yıldır sigara içiyo, adam ah demedi”gibi cümleler de az kurulmuyor ülkemizde. Yani hep bi tecrübe etmiş kişi üzerinden alıyoruz kararlarımızı. Hani şu ilk örnekte bahsettiğim arkadaş var ya, işte onun için yıllardır süren beslenme çalışmaları çöpten ibaret. Onun için önemli kişi ninesi ve 103 yıl yaşamış beslenme şekliyle. Gerisi hikaye. Toplumun büyük çoğunluğunun hayatında bir kez olsun diyetisyene gitmediği bir ülkede beslenme ile ilgili bir iş yapmak gerçekten zor. Zayıflama gibi dikkat edilmesi gereken bir konuyu, güvenip ilaçlara teslim etmiş bir toplumumuz var. Sonra ölüm haberlerini gördük televizyonlarda maalesef. Bi de şey diyenler var “günde 3 ekmekli döner yiyorum ve hala zayıfım.”. Bu arkadaşın da kan değerlerine bi bakmak lazım. Bugüne kadar bir rahatsızlık geçirmemiş olmanız bir daha geçirmeyeceğiniz anlamına gelmez. Bugün özellikle gençler arasında çok tüketilen bir içeceği konuşacağım sizlerle. İsminden ve etkilerinden dolayı o da sık yapılan yanlışlardan. O yüzden böyle bi giriş yaptım. Enerji içecekleri. Kimisinin kendi tabiriyle “kendine gelmek” için, kimisinin uyanık kalmak için, kimisinin de performans amaçlı tükettiği ama kendisine ne kadar zarar verdiğini bilmediği içecekler. Belki siz yaşamamışsınızdır ama birileri çok acı tecrübeler yaşadı. Ve beslenmenin ne kadar önemli olduğunu o zaman anladılar. Siz de yaşamadan anlayın diye bugünkü konuklarım enerji içecekleri.
İlk enerji içeceğinin üretimine dair farklı söylentiler olsa da genel kanı 1962 yılında bir Japon firmasında gece çalışan işçilerin verimlerini arttırmak amacıyla üretilmiş olması. Tabi amaç kazancı arttırmak olunca sağlığı pek önemseyen olmamış. İçeceğin içinde B1, B2, B3 ve B6 vitaminlerinin yanında taurin adlı amino asit de bulunuyordu. Tabi ek olarak bol miktarda kafein, şeker, daha önce benim de konuk ettiğim guarana ve ginseng gibi maddeler de kullanılıyordu. Günümüzde ise durum daha vahim çünkü içeceğe aroma kazandırmak için farklı farklı kimyasallar kullanılıyor. Peki bu kadar sağlıksız kimyasal içerdiğini bildiğimiz halde niye enerji içeceği tüketiyoruz? Yaklaşık 20 yıl önce ülkemizde satışa sunulan enerji içeceklerinden sadece 2012 yılında 30 milyon litreden fazla tükettik. Girişte saydığım nedenlerin yanı sıra üretici firmaların reklamlarının da etkisi büyük. Reklamlarda içeceğin sürekli bir performans ve güç sağladığı vurgulanır ama bunun yanında içeriğindeki kimyasalların vücuda olumsuz etkilerinden bahsedilmez. Reklam mantığı da bunu gerektirir zaten. Hedef, ürünü tüketiciye güzel gösterip satmaktır. İçeriği tek tek ele alacak olursak, kafeinin etkilerini hem kahve hem de guarana yazımda anlatmıştım. Taurin ise sinir sistemimize yani dolaylı olarak kas sisttemimize çok faydalı bir amino asittir. Öyle ki hayatımızın ilk besini olan anne sütünde de bulunur. Her şey taurinin doğal olması ile ilgilidir. Enerji içeceklerindeki gibi yapay taurinin yüksek kan basıncına ve kalp rahatsızlıklarına neden olabileceği belirtiliyor. Taurin ile ilgili dikkat çekici bir araştırma da Weill Cornel Tıp Fakültesi tarafından yapılmış ve sonuçlar taurinin canlandırıcı etkisinin yanında beyni yatıştırdığı yönünde. Ayrıca şöyle bir şey de var. Sporcuların müsabaka esnasında tükettiği sıvılar enerji içeceği ile karıştırılıyor. Onlar enerji için değil, sadece sıvı ve mineral ihtiyacını karşılamak için kullanılan sıvılar. Bir diğer değişle sporcu içecekleri. Bildiğiniz üzere spor esnasında ter yolu ile çok fazla sıvı ve mineral kaybederiz. Sıvı tüketimi ile ilgili yazıma da ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz. Spor esnasında enerji içeceği tüketmek diğer zamanlarda tüketmeye göre daha çok zarar verebilir. Çünkü zaten spor esnasında kalp ritminiz ve kan basıncınız yükselmiştir. Daha fazla arttırmak kalbinizi çok zorlayabilir. Bugüne kadar enerji içeceği kaynaklı bir sürü travma atlattı insanoğlu. Sizin veya bir başkasının görmemesi, olmadığı anlamına gelmez. Mesela burda aşk ile çözümlenen bir tanesi var. Ama siz o kadar şanslı olamayabilirsiniz.