Bugüne kadar besinlerde bulunan ve kulağımızın aşina olduğu vitaminleri tanıttım sizlere. Tabii vitamin olarak da bilinen bazı fitokimyasallar da var ama onlar biraz daha işin kimyasal kısmı olduğu için şimdilik uzak durdum oralardan. Ama besinlerde sadece vitaminler yok biliyorsunuz ki. Bir de mineraller var. Madem minerallere giriş yapacağız bugün, vücudumuzda en çok bulunan mineralden başlayalım dedim. Biz insanların da en sık karşılaştığı mineral kendisi. O zaman hadi bir ögelerine ayıralım şunu.
Vücudumuzda en çok bulunan o mineral kalsiyum. Kaç tane kemiğimiz olduğunu ve bu kemiklerin yapılarında kalsiyum olduğunu düşününce bu söylem hiç de mantıksız gelmiyor. Ama kalsiyum sadece kemikler için gerekli bir şey değildir; kas kasılmaları için, kas fonksiyonları için, sinirsel iletimler için, hormonal sekresyon için, hücreler arası sinyalizasyon için ve daha birçok küçük fonksiyon için gerekli bir mineraldir. Vücudumuzda bulunan kalsiyumun yalnızca %1’i dolaşımdadır. Kalan %99’luk kalsiyum rezervi kemiklerimizde ve dişlerimizde depolanarak onları güçlendirir. Kalsiyum 20-25 yaşlarına kadar kemiklerde depolanarak kemiği sağlamlaştırır. Bu yüzden kemiklerimiz bu yaşlarda en yüksek yoğunluğuna sahip olur. Bu yaşlardan sonra da kalsiyum kemiklerde depolanır ama doğal yaşlanma süreci olarak kemiklerimiz yoğunluğunu kaybetmeye başlar. Ayrıca kalsiyum kanın pıhtılaşmasında, kasların kasılıp gevşeyerek fonksiyonlarını yerine getirmesinde ve dolaşımın düzenlenmesinde de rol oynar. Kalsiyumun çok önemli bir diğer fonksiyonu ise birçok enzimle birlikte kofaktör olarak çalışmasıdır. Yani kalsiyumun eksikliğinde birçok enzim görevini tam olarak yerine getiremez. Kalsiyum, D vitamini yokluğunda kolayca emilemez. Bu yüzden D vitamini içeren besinlerin de tüketimi ihmal edilmemelidir. En çok kalsiyum barındıran besinler şu şekilde sıralanabilir;
Kalsiyumun bitkisel kaynakları ise;
- Soya sütü
- Portakal suyu (kalsiyumla zenginleştirilmiş)
- Soya peyniri
- Kale
- Turp
Kalsiyum yetersizliği (hipokalsemi) olan bireylerde kas krampları, parmaklarda görsel defektler, kalp ritminde bozukluklar gibi semptomlar görülebilir. Eğer uzun bir süre yetersizlik giderilmezse kemik erimesi gibi kronik rahatsızlıklar saptanabilir. Kalsiyum eksikliğinde genelde kalsiyum takviyeleri önerilmektedir. En iyi emilim için kalsiyum suplementleri yemeklerle birlikte alınmalıdır.
Kaynaklarım: