Şimdi size sorsam kendinizin ürettiği doğal bir ekmek mi yoksa belli bir markanın market raflarında satılan, ambalajlı ve muhtemelen bir haftadır rafta duran ama hiçbir küflenme belirtisi göstermeyen rafine ekmek mi diye tabi ki doğalı seçersiniz değil mi? Yani umarım seçersiniz. Çünkü seçmelisiniz. Peki bu doğal sevginizi her alanda gösteriyor musunuz? Mesela bir kan tahlili sonucu B9 vitamininiz eksik çıktı. Bu durumda ciğer ve kuşkonmaz tüketiminizi mi arttırırsınız, yoksa “B9 vitamini zaten folik asit” deyip folik asit suplementlerine mi yönelirsiniz? Hangisi yapsanız da aynı sonuca varacağınızı düşünebilirsiniz ama aslında öyle değil. Alacağınız besin ögeleri bile farklı olacaktır. Nasıl, işler karıştı biraz değil mi? O zaman şu B9 vitaminini tümüyle bir ele alalım.
Vitamin B9 vücudumuzun üretemediği, yani esansiyel olan bir besin ögesidir. Ve besinlerde doğal haliyle folat olarak bulunur. Bu güne kadar besinlerde bahsettiğimiz bütün B9 vitaminleri aslında folattır. Folatın özellikle hücre büyümesinde ve DNA yapımında kritik bir rolü vardır. O yüzden eksikliğinde ciddi sorunlar görülebilir. Bu sorunlar; iç basıncın yani homosistein seviyesinin yükselmesine bağlı olarak kalp rahatsızlıkları ve felç, doğumda oluşabilecek nöral tüp defekti (NTD) gibi defektler yani anomaliler ve kanser riskinin artması şeklinde sıralanabilir. Peki madem doğal olanı ve besinlerde bulunanı folat, o zaman folik asit ne? Folik asit, B9 vitaminin sentetik formudur ve “pteroylmonoglutamic acid” olarak da bilinir. Sentetik olduğu için besinlerde bulunmaz ama ürünleri B9 yönünden zenginleştirmek için kullanılan formdur. Ayrıca suplement olarak da satılır. Yıllardır folik asidin folattan daha iyi absorbe edildiği düşünülmekteydi ve üretilmekteydi. Ama yapılan bir çalışmada folattan zengin bir diyetin folik asit suplementleri kadar etkili olduğu olduğu gösterilmiş. Peki folat en çok hangi besinlerde bulunur derseniz sizi şöyle alalım:
1- Ciğer
2- Edamame (olgunlaşmamış soya fasulyesinin kabuğuyla haşlanmış hali)
3- Yeşil mercimek
4- Fasulye
5- Kuşkonmaz
6- Bamya
7- Ispanak
8- Enginar
B9 vitaminin iki formu olduğunu ve folatın doğal olduğunu, böylece besinlerde bulunduğunu öğrendik. Folik asit formu ise biraz karışık. Çünkü ilaç firmaları sindirilemeyen folik asit de üretebiliyor ve sindirilemeyen folik asit hem kanser riskini arttırabiliyor hem de B12 eksikliğinin tespitine engel oluyor. Ayrıca bunu dışarıdan bakarak anlamak imkansız. O yüzden siz doğal B9 vitamininden yani folattan şaşmayın.
Kaynaklarım: