HEM TATLANDIR HEM KİLO VER: YACON ŞURUBU

Bu aralar çok sık tatlılardan bahsediyorum, biliyorum. Ama ne yapayım? Besinlerin kilit noktası tatlılar. Bilim şeker alternatiflerini geliştirmeye uğraşıyor. Gündemde hep şeker veya onun alternatifleriyle karşılaşıyorum. Bugün de öyle oldu. Yazım için konu ararken birden karşıma çıktı. Biraz araştırınca tamam dedim, bugünkü konuğum bu olmalı. Çünkü hem şeker alternatifi hem kilo kaybetmeye yardımcı. Bugüne kadar size şeytan işi görünen tatlıların size kilo kaybettireceğini düşünsenize. Mucize gibi değil mi? Tabi şekeri tahtından etmek ve her mutfağa girmek o kadar kolay değil. Ama şimdilik iyi bir başlangıç. Okuyup görelim ne kadar iyiymiş.

Bu besinimizin adı yacon şurubu. “Yacon” adlı bitkinin kökünden elde edilen tatlı bir şurup. Bitkinin kökünün önce özsuyu çıkartılıyor, sonra filtre ediliyor, sonra fazla suyu buharlaştırılıyor. Sonuçta elinizde koyu renkli ve tatlı bir sıvı kalıyor. İşte o sıvı sizin yacon şurubunuz. Elde ediliş yöntemi bakımından akçaağaç şurubuna benziyor( bu da başka günün konuğu olsun). Ama yacon bitkisini bulmak istiyorsanız biraz uğraşmanız gerekiyor. Çünkü bitki Güney Amerika’daki And Dağları’nda yetişiyor. Güney Amerika’da bu bitki yüzyıllardır tüketiliyor ve sağlık amaçlı kullanılıyor, diyabete, böbrek ve sindirim problemlerine karşı. Peki neden şu aralar popüler oldu? Çünkü Amerika’da Mehmet Öz’ün sunduğu Dr. Oz Show’a konuk oldu. Tabi faydalarının da popülerliğe etkisi var. Yacon şurubu bir fruktan olan fruktooligosakkaritlerin (FOS) en iyi kaynağıdır. Fruktanlar da aslında bir çeşit çözünebilir posadır. Şurubu tatlı yapan ise içerdiği glikoz, fruktoz ve sükrozdur. Kalan fruktooligosakkaritlere ve liflere inülin denir.Bu fruktanlara ve FOS’lara değinmeden geçmek istemiyorum. Fruktanlar bizim kalın bağırsağımıza ulaştığı zaman oradaki faydalı bakterileri besliyor. Yani yacon şurubu sağlıklı bir sindirim sağlıyor. Bağırsaktaki bakteriler fruktanları sindirdiği zaman açığa kısa zincirli yağ asitleri çıkıyor ki bunların fareler üzerinde anti obezite etkisi yaptığı kanıtlanmış. Yani insanlarda da muhtemel ama kesin değil. Ayrıca fruktanların açlık hormonu da denilen ghrelin hormonunu azaltabileceği yönünde birçok kanıt da vardır (insanlar üzerinde). FOS’ların ise kan glikoz düzeyine etki etmediği tespit edilmiş. Yani ana öğününüzden önce tüketmeniz kilo vermenizi destekleyebilir. İçerdiği şekerlerden de anlayacağınız üzere yacon şurubunun büyük kısmı sindirilmez ve o yüzden çok kalori içermez. 100 gramında 133 kalori vardır yalnızca. Bu yüzden de şekerin düşük kalorili bir alternatifi olarak kullanılabilir. Bunların hepsi tamam da kilo vermeye etkisi ile ilgili bilimsel çalışmalar da var. Bir çalışmada 55 obez, kolesterolü ve kabızlık geçmişi olan kadın önce iki gruba ayrılmış. 40 kadın yacon şurubu kullanmış ki bu grubu yacon şurubu grubu olarak, kalan 15 kadın ise aktif bir içeriği olmayan başka bir şurup kullanmış ki bu grubu da plasebo grubu olarak adlandıracağız. Her iki gruba da düşük yağlı ve orta derecede kalori kısıtlaması olan bir diyet verilmiş. 4 aylık çalışmanın sonunda yacon şurubu grubundaki kadınlar ortalama 15 kg verirken, plasebo grubundaki kadınlar ortalama 1.6 kg almışlar. Ayrıca yacon şurubundaki kadınlarda açlık insülin seviyesinin %42, insülin direncinin %67 ve LDL yani kötü kolesterolün %29 azaldığı tespit edilmiştir.

Yacon şurubunun tek seferde çok fazla tüketilmesinden kaynaklı bazı yan etkileri vardır. Aslında bu etkilerle çok fazla çözünebilir posa tükettiğinizde de karşılaşabilirsiniz. Midede gaz, diyare, şişkinlik ve hazımsızlık gibi problemler yaşadığınız zaman yacon şurubundan uzak durmanız gerek demektir. Aynı şekilde IBS hastalarında görülen semptomları da arttırabilir. Bu gibi durumlarda düşük FODMAP diyeti yanınızda olacaktır. Bir de yacon şurubu her ne kadar şeker alternatifi olsa da 120 C’nin üstündeki ısılarda FOS’ların yapısı bozulacağından pişirme işlemleri dikkatli uygulanmalıdır.”