BESİNLERİ ÖGELERİNE AYIRIYORUZ #5: B2 VİTAMİNİ (RİBOFLAVİN)

Şu aralar Beslendik’in “sağlıkla beslen” köşesini adeta kapatan “besinleri ögelerine ayırıyoruz yazı dizisine hoşgeldiniz. Bugün yine biyokimyanın da yardımıyla bir ögeyi tanıyacağız. Lakin bu öge biraz dışlanmış, hiçbir sebep yokken hemde. Pek popüler değil. Bir B12 değil yani. Oysa onun da oynadığı önemli roller var. Bakalım ne imiş?

 

 

Kırmızı et sevenler tarafından sıkça duyarsınız B12’yi. Ya da tahıl ürünleri için B1’i. Peki ya B vitaminlerinin ikincisi? Yani B2 vitamini? Bugünkü konuğumuz o; B2 vitamini ya da diğer adıyla riboflavin suda çözünen bir vitamindir. İlk olarak 1870’lerin sonunda sütteki whey proteininden ayrıştırılmış ve adına laktokrom denilmiş. 1930’larda yapısal olarak riboflavin adını almış. Riboflavinin biyolojik olarak aktif iki tane çok önemli formu vardır; flavin adenin dinükleotid (FAD) ve flavin mononükleotid (FMN). Bu moleküller kofaktör olarak vücudumuzda gerçekleşen redoks, yani indirgenme-yükseltgenme reaksiyonlarında elektron taşıyıcı olarak görev alırlar. O yüzden vücudumuzda çok kritik bir rolü vardır riboflavinin çünkü vücudumuzdaki tepkimelerin çoğu redoks tepkimesidir. Besinlerdeki B2 vitaminin az bir miktarı serbest ribolavin olarak bulunur. Çoğu FAD ve FAD’tan biraz daha azı FMN olarak bulunur. Bütün riboflavin formları kanda immünoglobulinlere ve albümine bağlanarak kan yolu ile taşınır. Bu özellikle hamilelikte çok önemlidir çünkü kan yoluyla fetüse geçer ve fetüsün normal gelişip büyümesini sağlar. Riboflavin kaynaklarında ilk olarak süt ve süt ürünleri sayılabilir. Listenin devamı da organ etleri, yağlı balıklar, kanatlı hayvan etleri, yumurta ve brokoli gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler olarak getirilebilir.

 

Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar gebelik esnasında riboflavin eksikliğinin fetal gelişimi olumsuz etkilediğini ve fetüste anomaliler geliştiğini göstermiş. O yüzden gebeler riboflavin eksikliği açısından risk altında kabul ediliyor. Okul çocuklarında ise, yetersizlik büyüme ve gelişmeyi olumsuz etkilemekte.

 

Kaynaklarım:

  1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12791609
  2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5015041/